همان طور که در پست قبلی، تاثیرات محیطی بر روی صدای اسپیکرها، به مبحث انواع اسپیکر و تاثیرات آن ها بر روی بهبود کم و کاستی های فضای موجود برای سینمای خانگی اشاره شد، قصد داریم در این پست انواع اسپیکر را، به لحاظ محل قرار گیری اسپیکر، با توجه به پاسخ فرکانسی و شاخص هدایت پذیری بررسی کرده و در نهایت یک نتیجه نهایی از انواع آن ها بگیریم.
قرار گیری اسپیکر در فضای آزاد
اسپیکر فضای آزاد، همانطور که در شکل ۱.a نشان داده می شود، به طور معمول برای اسپیکرهای درون کتابخانه در نظر گرفته می شود اما نتایج حاصل از تحلیل آن، برای اسپیکرهای ایستاده در سینمای خانگی نیز قابل استناد است. همانطور که در شکل ۱.a قابل مشاهده است، پاسخ فرکانسی و معیار DI که پیش از این در پست درک پذیری گفتار و شاخص هدایت پذیری در باره آن بحث شد، آورده شده اند. معیار DI از فرکانس صفر تا ۱۵۰ هرتز است که عملکرد چند جهته بلندگو را نشان داده و با افزایش فرکانس، به دلیل خارج شده حالت بلند گو از یک منبع صدای نقطه ای، با افزایش فرکانس و کاهش طول موج، جهت های بیشتری را پوشش می دهد.
قرار گیری اسپیکر درون و روی دیوار
در این قسمت ابتدا به سراغ اسپیکر درون دیوار (منظور اسپیکری است که بدین منظور تولید شده اند) همانطور که در شکل ۲.a دیده می شود، می رویم. همانطور که پاسخ فرکانسی و معیار DI در شکل ۳.a نشان داد می شود، در مقایسه با اسپیکر ایستاده و آزاد، افزایش SPL در محدوده فرکانس پایین تا قبل ۵۰۰ هرتز را می توان مشاهده کرد که به دلیل انعکاس انرژی صوتی اضافی توسط دیوار است. این اثر نفوذ کمتری برای فرکانس های بالای ۵۰۰ هرتز را که منجر به افزایش جهت دهی و در نتیجه حذف مرتبه های بالاتر لغو ها (cancellations) می شود را دارد. همچین همانطور که پیش از این نیز گفته شده بود، تصحیح صدا با روش همسان سازی (equalization) یک روش مفید برای رسیدن به افزایش قدرت صدا است.
حال به سراغ اسپیکر نصب شده روی دیوار که در شکل ۲.b قابل مشاهده است، می رویم. در نمودار های فرکانسی این اسپیکر، علاوه بر افزایش سطح قدرت صدا در محدوده فرکانس پایین، یک اثر کاهش (لغو شدن یا cancellations) که با توجه به فاصله رفت و برگشت (حدود ۸۰ سانتی متر) از بلندگو به دیوار و برعکس رخ می دهد، دیده می شود. این فاصله تقریبا برابر با ۱.۵ طول موج در فرکانس ۲۲۰ هرتز است که بازتابی با فاز مخالف نسبت به صدای مستقیم ایجاد کرده و در نتیجه باعث بوجود آمدن فرورفتگی در نمودار و کاهش دامنه فرکانسی شده است.
بعلاوه، یک خروجی کم صدا در دامنه فرکانسی وسیع تر پس از فرکانس کاهش یافته (۲۲۰ هرتز) تا ۵۰۰ هرتز برای اسپیکر نصب شده روی دیوار، در مقایسه با اسپیکر درون دیواری، مشاهده می شود.
قرار گیری اسپیکر درون حفره دیواری
در نهایت به سراغ قرار دادن اسپیکر درون یک حفره و قاب درون دیوار، در دو حالت بدون پر کردن فضا خالی و پر کردن فضای خالی اطراف اسپیکر، رفته و رفتار آن ها را بررسی می کنیم.
ابتدا به اسپیکر درون حفره با فضای خالی اطراف، همانطور که در شکل ۴.a نشان داده شده، پرداخته و پاسخ فرانسی آن و معیار DI را تحلیل می کنیم. قرار دادن اسپیکر درون حفره دیواری باعث ایجاد تشدیدهای پر قدرت و همچنین اثرات پخش شدن ناشی از لبه های حفره در هنگام خروج صدا از درون حفره شده و می تواند یک نتیجه سازنده یا مخرب را متناسب با نیاز ما پیاده سازی کند.
در ادامه، اسپیکری که درون حفره قرار داده شده و فضاهای خالی ان با فایبرگلس پر شده، بررسی شده که در شکل ۴.b دیده می شود. در این اسپیکر، نسبت به حالت پر نکردن فضای خالی، اثر پخش بهبود یافته که در نمودارها قابل مشاهده است. با این وجود، همچنان عملکرد این اسپیکر، نسبت به اسپیکر درون کاری ضعیف تر است.
نتیجه گیری!
در نتیجه گیری نهایی، مرزهای مجاور بر طیف گسترده ای از فرکانس تاثیر گذاشته و رسیدگی به آن ها و بهبودشان عمل سختی است. بنابراین نیاز است که به محل قرار گیری اسپیکر اهمیت ویژه ای داده و در انتخاب دقت لازم را داشت.
همچنین آنچه که از تحلیل های انجام شده تا به اینجا دریافت می شود، این است که اسپیکرهای ایستاده و درون دیواری بهترین عملکرد را بین انواع محل قرار گیری اسپیکر ها داشته و منجر به روش خوبی برای راه اندازی یک سینما خانگی با وضعیت آکوستیک مناسب می شود.
آنچه که تا اینجا گفته شد و مواردی که در آینده به آن ها خواهیم پرداخت، زمینه ساز ایجاد یک سینمای خانگی با بالاترین کیفیت خواهند بود. محصولات صوتی ارائه شده در سیستم های هوشمند صبا که شامل اسپیکرهای دالی، امپلی فایرهای یاماها و کابل های ایناکوستیک با تنوع فراوان و کیفیت بالایی که دارند، امکان پیاده سازی هر نوع تجهیزات را متناسب با نیازهای مربوطه ایجاد می کنند.
